Τούφες στο νιπτήρα, στη χτένα ή στο μαξιλάρι και κεφαλή που παραπέμπει σε… κρανίου τόπο; Η τριχόπτωση αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εφιάλτες και των δύο φύλων, καθώς η εμφάνισή της συχνά συνοδεύεται από μειονεξία και μειωμένη αυτοπεποίθηση. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση και η ενδεδειγμένη θεραπεία μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα…
Περίπου 5.000.000 τρίχες βρίσκονται στο ανθρώπινο σώμα, καλύπτοντας όλα τα μέρη του, εκτός από τις παλάμες, τα χείλη και τα πέλματα. Από αυτές, 100.000-150.000 αποτελούν την αγέρωχη κόμη μας. Μπορεί η πληθώρα τριχών στο υπόλοιπο σώμα να κάνει - τις γυναίκες κυρίως - να δυσανασχετούν, ωστόσο αμφότερα τα φύλα είναι περήφανα για τα πυκνά και λαμπερά μαλλιά τους. Έτσι, όταν αυτά τείνουν να αραιώσουν, ο φόβος της τριχόπτωσης επηρεάζει άμεσα την ψυχική τους υγεία. Τα υγιή μαλλιά, άλλωστε, αποτελούσαν ανέκαθεν σύμβολο ρώμης και αρρενωπότητας για τους άνδρες, σεξουαλικότητας και θηλυκότητας για τις γυναίκες.
Τα μαλλιά εκφύονται ανά ομάδες 1-4 τριχών, που ονομάζονται τριχοθυλάκια και περιβάλλονται από προστατευτικό, συνεκτικό ιστό κολλαγόνου, ενώ η αντοχή και η δύναμη του στελέχους της τρίχας οφείλεται στην πρωτεΐνη κερατίνη. Η πτώση των τριχών δεν αποτελεί απαραίτητα παθολογικό πρόβλημα, καθώς κάθε τρίχα έχει διάρκεια ζωής περίπου 1.000 - 2.000 ημερών. Η αύξηση, εξέλιξη, πτώση και ανάπλαση των τριχών πραγματοποιείται σε έναν καθορισμένο κύκλο, του οποίου διακρίνουμε τρεις φάσεις (αναγενής, καταγενής και τελογενής φάση). Στην πρώτη, οι τρίχες του τριχωτού της κεφαλής αναπτύσσονται και αυξάνονται κατά 1,5-2,5 εκατοστά το μήνα. Η δεύτερη φάση αποτελεί ουσιαστικά το μεταβατικό στάδιο, κατά το οποίο η τρίχα σταματά να αναπτύσσεται. Κατά την τελογενή φάση, διάρκειας δύο έως τριών μηνών, οι τρίχες πέφτουν και αντικαθίστανται από καινούργιες.
Ο κάθε θύλακας είναι ανεξάρτητος και έχει τον δικό του κύκλο ζωής. Γι’ αυτό άλλωστε δεν πέφτουν ταυτόχρονα όλα μας τα μαλλιά. Ωστόσο, καθημερινά, χάνουμε - κατά μέσο όρο- 50 με 150 τρίχες. Όταν ο ρυθμός επανέκφυσης των τριχών δεν αντισταθμίζει την πτώση τους, τότε το άτομο εμφανίζει παθολογική τριχόπτωση, παροδική, ή μόνιμη.
Οι παράγοντες που «πυροδοτούν» την παροδική- κυρίως- τριχόπτωση είναι πολλοί. Έτσι, η αραίωση των μαλλιών μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός, εμμηνόπαυση), φαρμακευτική αγωγή (χημειοθεραπεία), «βάναυσες» δίαιτες που οδηγούν σε ανεπάρκεια πρωτεϊνών, ιχνοστοιχείων, μετάλλων, βιταμινών κ.ά., χρόνιες ασθένειες, εγχειρήσεις καθώς και σε έντονο στρες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Δ. Βέρρο, Δερματολόγο, κανείς δεν γνωρίζει τα πραγματικά αίτια της διάχυτης αλωπεκίας, της πιο συχνής- συνήθως παροδικής- απώλειας μαλλιών. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να απομονώσουμε κάποια αίτια που συχνά «πυροδοτούν» την τριχόπτωση. Ωστόσο, όταν γίνεται λόγος για την ανδρογενετική αλωπεκία -την κοινή φαλάκρα- η κληρονομικότητα είναι, μέχρι σήμερα, το μόνο αποδεδειγμένο αίτιο.
Σημάδια των καιρών
Με τα πρωτοβρόχια, συχνά παρατηρούμε όχι μόνο αυξημένη πτώση των κίτρινων φύλλων, αλλά και των τριχών. Πράγματι, το φθινόπωρο παρατηρείται αυξημένη τριχόπτωση. Ωστόσο, δεν παρουσιάζεται σε όλους και δεν αποτελεί παθολογικό γεγονός. Ενώ φυσιολογικά αποπίπτουν καθημερινά 50-150 τρίχες, το φθινόπωρο, αλλά και την άνοιξη σε μερικούς, η απόπτωση πλησιάζει το ανώτατο όριο των 150 τριχών. Αν και τα ακριβή αίτια της εποχιακής τριχόπτωσης δεν έχουν πλήρως διαλευκανθεί, πιθανολογούνται αλλαγές στα επίπεδα ορμονών, όπως η προλακτίνη και η μελατονίνη. Πρόκειται για παράγοντες που προκαλούν μεταβολές στον κύκλο ζωής των μαλλιών και επηρεάζονται από τις εποχιακές διακυμάνσεις της έντασης της ηλιακής ακτινοβολίας.
Αντιμετώπιση
Κάθε φορά που μας μένουν τα μαλλιά στο χέρι, ο εφιάλτης της τριχόπτωσης ορθώνεται μπροστά μας. Δεν χρειάζεται, ωστόσο, να μας πιάνει πανικός, ούτε όμως να παραβλέπουμε τα συμπτώματα. Μια επίσκεψη στον δερματολόγο επιβάλλεται, προτού να είναι αργά. Άλλωστε, η αλωπεκία μπορεί να είναι σταδιακή, αλλά είναι και «ύπουλα» επιταχυνόμενη. Η κλινική εξέταση που έπεται της λήψης πλήρους ιατρικού ιστορικού του ασθενούς από τον ειδικό, μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή διάγνωση. Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι δερματολόγοι προχωρούν σε εξειδικευμένες εξετάσεις, ανάμεσα στις οποίες είναι η βιοψία και το τριχοριζόγραμμα. Απαραίτητες είναι και οι αιματολογικές εξετάσεις, προκειμένου να ελεγχθεί αν ο πάσχων παρουσιάζει ορμονικές διαταραχές ή έλλειψη σε βασικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, μέταλλα κ.ά.
Μετά τη διάγνωση, ακολουθεί η αντιμετώπιση του προβλήματος, η οποία μπορεί να είναι «παρηγορητική» ή και δραστική. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει το γνωστό «καμουφλάρισμα», που δεν είναι άλλο από τη χρήση περούκας ή την επιλογή κατάλληλου χτενίσματος, χρώματος, περμανάντ κ.ά., προκειμένου τα μαλλιά να δείχνουν πλουσιότερα. Ωστόσο, οι γυναίκες με αρχόμενη αλωπεκία θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές, καθώς όλες οι παραπάνω κοσμετολογικές μέθοδοι κάνουν τα ήδη εύθραυστα μαλλιά ακόμα πιο ευαίσθητα.
Στις περιπτώσεις μη αναστρέψιμης αλωπεκίας, η αντικατάσταση των μαλλιών με χειρουργικές μεθόδους είναι δυνατή, παρόλο που η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται πιο συχνά στους άνδρες. Η εν λόγω τεχνική έχει συνήθως καλά αποτελέσματα, ωστόσο πρόκειται για μια μακροχρόνια διαδικασία, η οποία απαιτεί πολλές ιατρικές επισκέψεις ή χειρουργικές επεμβάσεις αλλά έχει και μεγάλο κόστος.
Η φαρμακευτική είναι μία ακόμη μέθοδος αντιμετώπισης της αλωπεκίας (χρησιμoποιούνται κυρίως η μινοξιδίλη και η φιναστερίδη).
Αν, ωστόσο, πίσω από την αλωπεκία «κρύβεται» κάποια άλλη νόσος, ορμονικό πρόβλημα, έλλειψη σιδήρου κ.ά, τότε γίνεται αντιληπτό πως πρέπει να αντιμετωπιστεί η αιτία και όχι το σύμπτωμα. Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη μακροχρόνια υγεία των μαλλιών. Η πλούσια κόμη απαιτεί, μεταξύ άλλων, σίδηρο, κυστεΐνη, βιοτίνη, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ψευδάργυρο, βιταμίνη Α, παντοθενικό οξύ κ.ά. Φροντίστε λοιπόν να λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες από τα παραπάνω στοιχεία και δεν θα... χάσετε!
της Νάντιας Γιαννούλη
πηγή: healthyme.gr