Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 2018

Μεγαλώνοντας Παιδιά με Αυτοπεποίθηση

Η αυτοπεποίθηση για ένα παιδί, είναι η επίγνωση της σημαντικότητας του, η πίστη στις ικανότητες, τις αξίες και τις δυνατότητες του, καθώς και το θετικό καθρέφτισμα του εαυτού του στα μάτια των άλλων.

Πρόκειται λοιπόν για έναν μοναδικά υπέροχο συνδυασμό αίσθησης ικανότητας με συναίσθημα αγάπης.

Τα παιδιά που νιώθουν καλά για τον εαυτό τους, αντιμετωπίζουν τα προβλήματα πιο εύκολα και αντέχουν την πίεση, σε αντίθεση με τα παιδιά που δεν έχουν αυτοπεποίθηση, τα οποία εύκολα μπορεί να αποδιοργανωθούν ακόμη και στην πιο μικρή δυσκολία.

Πώς αναγνωρίζουμε ένα παιδί με χαμηλή αυτοπεποίθηση…

… στο σχολείο… στις αλλαγές.., στη παρέα με τους φίλους του… στα διάφορα σπορ και τις καθημερινές δραστηριότητες…:

• Συνήθως αποφεύγει την ανάληψη ευθυνών από φόβο μήπως αποτύχει.
• Έχει δυσκολία στην κοινωνική ένταξη και συχνά επιλέγει την απομόνωση.
• Αποφεύγει ακόμη και τις πιο μικρές προκλήσεις.
• Είναι υποχωρητικό και συνήθως δεν αντιδρά στην ενοχλητική και παρεμβατική συμπεριφορά των συνομήλικων του.
• Δυσκολεύεται να κάνει καινούριους φίλους.
• Στις κοινωνικές εκδηλώσεις, προτιμά να μένει στην παρέα των γονιών του και όχι να παίξει με άλλα παιδιά.
• Αρνείται να δοκιμάζει νέες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα ένα καινούριο άθλημα, γιατί φοβάται πως δεν θα τα καταφέρει.
• Προσπαθεί να διατηρεί μια αίσθηση μονιμότητας και ρουτίνας.
• Νιώθει άβολα σε κάθε ομαδική δραστηριότητα, πόσο μάλλον όταν αυτή είναι ανταγωνιστική.
• Κάνει αρκετή ώρα να εγκλιματιστεί σε ένα πάρτι ή μια κοινωνική συγκέντρωση και ανυπομονεί να βρεθεί και πάλι στην ασφάλεια της αγκαλιάς των δικών του ανθρώπων ή του σπιτιού του.
• Στο σχολείο κάνει δύσκολα φιλίες και περιμένει να το φωνάξουν οι άλλοι για παιχνίδι, χωρίς το ίδιο να κάνει κάποια κίνηση.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και ένα παιδί με αυταρχική ή επιθετική συμπεριφορά, μπορεί να χαρακτηρίζεται από χαμηλή αυτοπεποίθηση, και να εκδηλώνει τέτοιες συμπεριφορές για να υπερασπιστεί τον εαυτό του ή για να το εκτιμήσουν οι συνομήλικοί του.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, όπου μετά από κάποιο σημαντικό οικογενειακό γεγονός (όπως διαζύγιο, ατύχημα, ασθένεια, αποχωρισμός ή θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου), το παιδί να βιώσει έντονη ανασφάλεια και φόβο, γεγονότα που μπορούν να αποσυντονίσουν την αίσθηση που έχει για τον εαυτό του, τον κόσμο και τη δυναμική του.

Είναι επείγον να αφαιρέσετε από την καθημερινή σας επικοινωνία λέξεις/ φράσεις που έχουν τη δύναμη να πληγώσουν και να αποθηκευτούν στο παιδικό συναίσθημα, όπως:

• Τίποτα δεν πήρες από μένα…
• Είσαι παλιόπαιδο...
• Θα με πεθάνεις..
• Δεν θέλω να σε βλέπω μπροστά μου.
• Δεν ντρέπεσαι λίγο…;
• Δεν σ’ αγαπάω πια...
• Πάλι τα ίδια…;
• Ποτέ δεν θα αλλάξεις.

Πότε είπατε τελευταία φορά στο παιδί σας:

• Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειο!
• Σε καταλαβαίνω…!
• Δεν πειράζει!
• Θες να σε βοηθήσω;
• Κάνε μου μια αγκαλιά..την έχω ανάγκη!
• Σε καμαρώνω!!
• Έχεις δίκιο!
• Μπορώ να σε εμπιστευτώ σε αυτό!
• Μπράβο σου!
• Είσαι πολύ σημαντικό για μένα!
• Πιστεύω σε σένα!
• Μου φτιάχνεις τη μέρα!
• Σε αγαπάω… όπως ακριβώς είσαι!

Η αυτοπεποίθηση χτίζεται καθημερινά…μέσα από την αγάπη, την ασφάλεια, την ειλικρίνεια και την εμπιστοσύνη!

Επικοινωνήστε μαζί του με ειλικρίνεια και ενδιαφέρον με όλες σας τις αισθήσεις και εκδηλώστε του την αγάπη σας με λόγια, χάδια και φιλιά.

Γίνετε ο θετικός καθρέφτης του παιδιού σας: Το παιδί βλέπει τον δικό του, μοναδικό εαυτό, στα μάτια των γονιών του. Αν ο γονιός το βλέπει θετικά, νιώθει θετικά, αν βλέπει σε εκείνο λάθη και αδυναμίες, τότε, θα νιώθει ανίκανο και αδύναμο.

Διατηρήστε ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στο σπίτι.

Βάλτε σταθερά όρια και κανόνες στην καθημερινότητα του. Όταν ξέρει τις συνέπειες των πράξεων του, τότε νιώθει την ασφάλεια, που την έχει τόσο ανάγκη.

Μάθετέ το να εμπιστεύεται… αρχίζοντας από τα κοντινά του πρόσωπα.

Δείξτε του εμπιστοσύνη, αναθέτοντάς του μικρές δουλειές ανάλογα με την ηλικία του. Αναθέστε του κάποιες ευθύνες και ζητήστε του να σας βοηθήσει, ώστε να νιώσει ότι κι εσείς βασίζεστε πάνω του, και όχι μόνο αυτό σε εσάς.

Προτρέψτε το να βάζει στόχους, να παίρνει αποφάσεις και να λύνει προβλήματα.

Μάθετέ του να επιμένει, να υπομένει και να αγωνίζεται για τους στόχους του.

Επιβραβεύστε κάθε μικρή του πρόοδο.

Εστιάστε στην προσπάθεια και πέστε του ένα μπράβο πριν το αποτέλεσμα!

Χρησιμοποιήστε ενθαρρυντικά λόγια προς το παιδί…

 Χωρίς υπερβολές… πείτε λόγια …κοιτώντας το στα μάτια και επικοινωνήστε… αγγίξτε το συναίσθημα του δίνοντας το παρόν με όλες σας τις αισθήσεις παρούσες!

Προσθέστε στη λεκτική σας επικοινωνία:

• Οπτική επαφή
• Χαμόγελο

Αποφύγετε τις συγκρίσεις:
Μέσω της σύγκρισης όχι μόνο δεν βελτιώνονται οι επιδόσεις του παιδιού, αλλά αποδυναμώνεται και η αυτοεκτίμησή του.

Κρατήστε τις προσδοκίες σας ρεαλιστικές, χωρίς να περιμένετε από αυτό παραπάνω από όσα αντιστοιχούν στην ηλικία και την ιδιοσυγκρασία του.

Κινητοποιήστε το σε ομαδικές δραστηριότητες, όπως αθλήματα, μαθήματα ζωγραφικής και μουσικής, ώστε να γνωρίσει τις ικανότητες και τις δυνατότητες του και να γεμίσει ευχαρίστηση.

Κράτησε τους προσωπικούς σας φόβους υπό έλεγχο και μην τους μεταδίδεται στο παιδί σας. 

Όταν το παιδί φοβάται… μοιραστείτε με όλη σας την ειλικρίνεια πως κι εσείς έχετε φοβηθεί. Είναι ανακουφιστικό και ιδιαίτερα λυτρωτικό να ξέρουν πως τα πρόσωπα που είναι σημαντικά για αυτά, έχουν περάσει ανάλογες δυσκολίες με τις δικές τους.

Η υπερπροστασία βλάπτει:
Αν του στερείτε τις πρωτοβουλίες και κάνετε τα πάντα εσείς, ενθαρρύνετε την παθητικότητά του και το κάνετε άβουλο και ανήμπορο να διαχειριστεί αυτόνομα κάθε καινούρια πρόκληση της ζωής. Καλλιεργήστε την αυτονομία του, σε κάθε μικρή καθημερινή ευκαιρία. Όσο το παιδί είναι μικρό, δημιουργήστε ένα ασφαλές πλαίσιο και αφήστε του ελευθερία έκφρασης και πειραματισμού με ποικίλα γνωστικά ερεθίσματα.

Εκπαιδεύστε το να τολμά..να διεκδικεί και να κερδίζει αυτό που του αξίζει, χωρίς να του παρέχετε απλόχερα ότι επιθυμεί πριν καν αγωνιστεί.

Αφήστε το να δοκιμάζει τις ικανότητες του με ότι καταπιάνεται, χωρίς να προλαβαίνετε την κάθε του κίνηση. Δείξε του πώς γίνεται και άφησέ το να το προσπαθήσει. Μην εστιάζετε στο αν το κατάφερε, αλλά στην προσπάθεια που κατέβαλε. Συμβουλεύστε το να υπερασπίζεται τον εαυτό του και αφήστε το να διαχειριστεί μόνο του τις διαφωνίες του με τους άλλους. Μην το υπερασπίζεστε άνευ όρων και μην γίνεστε ο διαιτητής σε κάθε διαμάχη του με τους φίλους του. Η ώρα για να επέμβετε είναι όταν απειλείται η σωματική ακεραιότητα τους, ή οι συμπεριφορές παρεκκλίνουν των ορισμένων κανόνων.

Αυτό που έχει σημασία για το παιδί είναι να πάρει την κατάλληλη συμβουλευτική πρόταση από εσάς για την επόμενη φορά και φυσικά να νιώθει ότι θα είστε πάντα συμβολικά παρόντες σε κάθε δύσκολη του κατάσταση.

Μην ξεχνάτε να εκφράζετε σε κάθε ευκαιρία τη σημαντικότητα και τη μοναδικότητα του, ώστε να συνειδητοποιήσει πόσο ξεχωριστό και αγαπητό είναι.

Δυο ανακουφιστικές αλήθειες για τους ίδιους τους γονείς- εκπαιδευτές της ζωής των παιδιών τους, είναι ότι…

• Δεν είναι καθόλου εύκολο να είσαι γονιός
• Κανένας γονιός δεν είναι τέλειος

Κείμενο: Κιάρα Ελίνα, Ψυχολόγος/ Ψυχοθεραπεύτρια/ Ψυχοδραματίστρια